Wielkanoc na Majorce - jak to wygląda i co się wtedy dzieje?
Na Majorce mieszkam od 2014 roku. Od tego czasu wszystkie Święta Wielkanocne spędziłam na wyspie. (Dla porównania, Boże Narodzenie tylko raz spędziłam na Majorce i to tylko dlatego, że była pandemia). Czas Wielkanocy na Majorce nie kojarzy mi się ani z jajkami, ani z rodzinną atmosferą bo… dla nas, ludzi turystyki Wielkanoc oznacza powrót do pracy po zimowej przerwie. Oficjalnie sezon turystyczny na Majorce zaczyna się zawsze w maju. Dla niektórych jednak troszkę wcześniej, właśnie od Wielkanocy. To właśnie wtedy spora część hoteli, restauracji i usług skierowanych dla turystów zaczyna działać. Więc kto żyje z turystyki to zdecydowanie bardziej będzie skupiał się na ilości turystów i pierwszych zleceniach niż na samych świętach. Na szczęście do tej pory praca zawsze pozwalała mi wybrać się przynajmniej na jedną procesję lub szybki, świąteczny obiad u teściowej. I mimo braku czasu na „świętowanie” bardzo lubię Wielkanoc w Hiszpanii i lokalne wydarzenia i zwyczaje. Tym bardziej, że większość z nich odbywa się w godzinach wieczornych i można to połączyć z kolacją w restauracji lub wizytą w barze. Jeśli masz zamiar spędzić Wielkanoc na Majorce w kwietniu 2023, to z tego wpisu dowiesz się kiedy i dokąd warto się wybrać!
- Feria del Ram
Pierwszą oznaką zbliżających się świąt wielkanocnych na Majorce jest otwarcie Feria del Ram. Wydarzenie ma formę jarmarku i wesołego miasteczka w jednym. Znajdziemy tam przeróżne atrakcje, podobne jest ich aż 160. Od końca lutego do 16 kwietnia można cieszyć się tym miejscem na obrzeżach stolicy Majorki, dokładnie w POLIGONO DE SON FUSTERET. Karuzele, jedzenie i zabawa dla młodszych i starszych, sporo kiczu i tandety nie da się ukryć również. Dostępny jest ogromny bezpłatny parking.
- Gdzie: POLIGONO DE SON FUSTERET
- Do kiedy w 2023: od 24 lutego do 16 kwietnia
- od poniedziałku do czwartku od 16:30 do 23:30, w piątki od 16:30 do 1:00, soboty od 11:00 do 1:00 niedziele i święta od 11:00 do 23:30.
- Niedziela Palmowa, 2.04.2023
Wydarzenia związane z Wielkim Tygodniem na Majorce zaczynają się w Niedzielę Palmową – Domingo de Ramos. W niektórych parafiach na Majorce gdzie ksiądz ma pod sobą kilka różnych kościołów, niektóre święcenia gałązek odbywają się już w sobotę wieczorem. Z tego co pamiętam i miałam okazję zobaczyć kiedy mieszkałam w Manacor blisko kościoła to już na kilka dni wcześniej przygotowywane były gałązki oliwne, które w niedzielę zostają rozdane wiernym a następnie poświęcone. Kościół katolicki upamiętnia w tym dniu triumfalny wjazd Jezusa do Jerozolimy, przywitał go palmami i gałązkami oliwnymi tłum, który ogłosił Jezusa Mesjaszem. Dlatego w godzinach od 10:00 do 12:00 w zależności od kościoła (najlepiej sprawdzić to np. na stronie parafii miejscowości, do której macie najbliżej) ma miejsce święcenie gałązek oliwnych. Odbywa się to na placu przed kościołem lub w przypadku Katedry La Seu ma to miejsce na dziedzińcu Pałacu Biskupiego w Palmie a następnie przechodzi procesja do Katedry i odbywa się uroczysta msza. W Manacor z kolei jest odwrotnie, najpierw msza a następnie święcenie gałązek na placu przed kościołem.
Również w niedzielę 2.04 odbywać się będą pierwsza procesje. Jedna z nich w Palmie od godziny 18:00 wychodząc z kościoła Sant Jaume ulicami: Joan Carles I, Passeig d’es Born, Sant Feliu, Sant Gaietà, Ca’n Asprer, Jaume III, Baró de Santa Maria del Sepulcre, Berenguer de San Juan, Bonaire, Concepció.
- Robimy Empanadas (albo kupujemy w piekarni :D)
Wielki Tydzień w tradycji kościoła katolickiego to ścisły post. Tymczasem na Majorce nikt ani nic nie powstrzyma nikogo przed jedzeniem mięsa i innych smakołyków. Tutaj jest to dozwolone – do tego stopnia, że kto nie zje empanadas ten gapa! Zazwyczaj już od Wielkiej Środy w majorkańskich domach unosi się zapach tych wypieków. Są dostępne przez cały rok w piekarniach i sklepach, ale w okresie wielkanocnym królują tylko te zrobione w domu. Majorkańskie „Panades” (empanadas w wersji dialektu mallorquin) mają swoje korzenie w kulturze żydowskiej. W pierwotnej wersji był to chleb i baranina lub jagnięcina, co ma znaczenie biblijne. Te współczesne panadas jako nadzienie mają groszek i mięso wieprzowe, rzadziej właśnie baraninę. Jest to okrągły wypiek z ciasta z różnego rodzaju nadzieniem wewnątrz. Zobacz przepis na empanadas, kliknij tutaj. Panadas to wersja na słono. W wersji na słodko musicie spróbować robiols. Ten wypiek w kształcie półksiężyca ma wewnątrz nadzienie, może to być krem, ser, cabello de ángel (jest to marmolada z dyni) lub kajmak/toffi. Jeśli będziesz w tym czasie w Palmie, to obu wymienionych specjałów możesz spróbować na przykład w popularnym Horno Sant Cristo, tutaj masz namiary na to miejsce, kliknij.
-
Confits de Pasqua
Confits są to większe lub mniejsze kolorowe jajeczka lub kuleczki. Chodzi o cukierki o smaku anyżowym, niektóre mają migdałki wewnątrz. Confits rozdawane są dzieciom podczas procesji przez pokutników – caperutxes, którzy idą w procesji w tunice i ogromnej szpiczastej czapce. Można też kupić cuekierki confits w sklepach w ładnie ozdobionych woreczkach.
Procesje Wielkiego Tygodnia w Hiszpanii, również na Majorce!
Każdy, kto miał okazję być w Hiszpanii w okresie wielkanocnym zapewne dokładnie zapamiętał ten widok. To właśnie procesje są symbolem i esencją tych dni. Pomimo tego, że Hiszpanie nie biorą udziału tak często w życiu religijnym w pozostałe dni roku, to Semana Santa mobilizuje mnóstwo osób do organizacji procesji. Niektórzy bardzo to przeżywają, a w trakcie wydarzenia łzy wzruszenia można zobaczyć na twarzach wielu ludzi. Ja sama też muszę przyznać, że kiedy tylko praca mi na to pozwala staram się pójść chociaż na jedną taką procesję i też mam ciary! Hiszpańskie ulice wypełniają się ludźmi idącymi w procesji i obserwatorami, którzy stoją wzdłuż trasy. Procesja oczywiście upamiętnia mękę Chrystusa, a zwyczaj pochodzi z średniowiecza. Osoby tworzące procesje nie są tam przypadkowo. „Rekrutacja” odbywa się dużo wcześniej, często też pozycje są przekazywane z pokolenia na pokolenie. Procesja podzielona jest na sekcje, czyli na bractwa (Cofradías). Każde bractwo, instytucja czy parafia ma swoje własne stroje, sztandar, feretrony lub inne charakterystyczne elementy. W sumie, w organizację procesji jest zaangażowanych około 10.000 osób tylko na samej Majorce.
Całe wydarzenie to coś w stylu religijnego teatru, a „aktorami” są mieszkańcy danej miejscowości/parafii. Najbardziej znane są procesje z Andaluzji, do tego stopnia, że niektóre z nich posiadają tytuł Szczególnego Znaczenia Turystycznego na skalę światową lub krajową, tytuły Niematerialnego Dziedzictwa, wciąż jednak od lat w oczekiwaniu na oficjalny tytuł UNESCO.
Tutaj nie ma przypadków, mimo tego, że niektóre elementy mogą wydawać nam się dziwne to warto wiedzieć, że wszystko ma swoją symbolikę i konkretne znaczenie. Największą uwagę turystów przykuwają stroje pokutników, a szczególnie nakrycie głowy – capirote. Słynne nakrycia głowy w kształcie stożka sięgają czasów inkwizycji w kościele katolickim. Nosiły je osoby, które odbywały pokutę. Oprócz tego, że był uciążliwe do noszenia w życiu codziennym to były też powodem do wstydu.
- Procesje na Majorce
Na Majorce, podobnie jak w pozostałych regionach Hiszpanii również odbywają się procesje. Te największe w Wielki Czwartek i Wielki Piątek w godzinach wieczornych. Warto jednak wiedzieć, że pierwsze procesje można zobaczyć wcześniej jeszcze przed Niedzielą Palmową lub w zależności od zwyczajów w parafiach we wszystkie dni Wielkiego Tygodnia. Każda miejscowość organizuje je według własnych zasad i zwyczajów – dlatego ciężko zebrać tyle informacji w jednym miejscu. Ja polecam jednak, jeśli macie taką możliwość zobaczyć procesje w Palmie. Najciekawsza i największa odbywa się oczywiście w stolicy, w Palmie. W stolicy Majorki zwykle odbywa się około 10 procesji, harmonogram wydarzeń w 2023 jest następujący:
- 31 marca – odbywa się pierwsza procesja, w której wyprowadzane są sztandary wszystkich bractw biorących udział w procesjach podczas Wielkiego Tygodnia. Zaczyna się o godzinie 17:00 z klasztoru Sant Antoniet i ulicą San Miguel przez plaza Major, plaza del Marquès del Palmer, ulicę Colom, plaza de Cort y la calle Palau Reial idą do Katedry La Seu.
- 2 kwietnia w Niedzielę Palmową – początek o godzinie 18:00, wychodząc z kościoła Sant Jaume ulicami: Joan Carles I, Passeig d’es Born, Sant Feliu, Sant Gaietà, Ca’n Asprer, Jaume III, Baró de Santa Maria del Sepulcre, Berenguer de San Juan, Bonaire, Concepció.
- 3 kwietnia, poniedziałek – procesja z kościoła Sant Joan de Malta a las 21:00. Druga procesja z bazyliki Sant Francesc o 20:15. Inna procesja z klasztoru Santa Clara o 20:30.
- 4 kwietnia, wtorek– procesja z kościoła Sant Nicolau o 21:00.
- 5 kwietnia, środa – procesja z Santa Creu o 20:30. Oraz procesja z kościoła Sagrat Cor o godzinie 21:00.
- 6 kwietnia, czwartek – Wielki Czwartek – z kościoła de la Anunciació o godzinie 19:00. Ulicami: plaza del Hospital, Costa de la Sang, lLa Rambla, Oms, Sant Miquel, plaza Major, plaza Marqués del Palmer; Colom, plaza de Cort, Palau Reial, de la Victòria, Conqueridor , plaza de la Reina, Passseig d’es Born, plaza Joan Carles I, Unió, plaza del Mercat, la Rambla, Costa de la Sang, plaza del Hospital do kościoła la Iglesia de la Anunciació.
- 7 kwietnia, piątek – Wielki Piątek – procesja z Basílica de Sant Francesc o godzinie 19:00. Ulicami: Basílica de Sant Francesc, calle Cadena, calle Colom, calle Bosseria, plaza d’en Coll, calle Galera, calle Corderia, plaza quartera, calle Esparteria, paza Mercadal, calle de la Ferreria, plaza de Sant Antoni, calle Socors, plaza Llorenç Bisbal batle, do kościoła Iglesia de Nostra Senyora dels Socors gdzie ma miejsce złożenie Jezusa do grobu.
Poniżej wrzucę JAK TYLKO SIĘ POJAWIĄ – JESZCZE NIE MA HARMONOGRAMU!!! rozpiskę na poszczególne dni dla pozostałych większych miejscowości na Majorce, jestem pewna, że z pomocą google tłumacza doskonale sobie poradzicie:
- Niedziela Palmowa
- Wielki Czwartek
- Wielki Piątek
- Wielka Sobota
- Niedziela Wielkanocna
- Szczegółowe informacje dla Manacor, Portocrsito, Sillot
Oprócz samych procesji w niektórych miejscowościach odbywają się inne wydarzenia i inscenizacje. Na przykład w Pollenca w Wielki Piątek zobaczymy “Davallament” wydarzenie upamiętniające zejście Chrystusa z krzyża a następnie przejście z Kalwarii 365 stopniami do miasteczka i złożenie do grobu. Wcześniej (w 2023 w Niedzielę Palmową) w tym samym miejscu odbywa się procesja wraz z Drogą Krzyżową. Podobne wydarzenie mA miejsce w Felanitx W Pollenca dodatkowo w Wielkanocny poniedziałek odbywa się wejście na miejscowe wzniesienie Puig de Maria.
Czym różnią się święta na Majorce od tych, które znamy z Polski?
- W Wielką Sobotę w Hiszpanii nie ma zwyczaju święcenia pokarmów, a poniedziałek to nie lany poniedziałek.
- Niedziela Wielkanocna to czas, który spędza się z rodziną na wspólnym obiedzie, a nie na rodzinnym śniadaniu wielkanocnym jak znamy to z Polski.
- Restauracje i bary są otwarte więc jeśli tylko pogoda dopisuje, a zwykle tak 🙂 to jest to czas, który spędza się na zewnątrz.
- Również wycieczki po górach, długie rodzinne spacery po szlakach, pikniki na świeżym powietrzu cieszą się ogromną popularnością w tych dniach.
- Nie przygotowuje się na Majorce tony jedzenia. W Wielkim tygodniu są to wspomniane już wyżej empanadas czy robiols, które można zabrać do plecaka na wycieczkę. A w Wielkanocną Niedzielę tradycyjnym daniem na ten dzień jest frito de pascua (baranina i smażone warzywa) i lokalne ciasto na deser, zazwyczaj ensaimada. To właściwie wszystko jeśli chodzi o jedzenie w te dni.
Kiedy sklepy są zamknięte a kiedy otwarte?
- Większe sklepy i centra handlowe zamknięte powinny być w piątek, niedzielę i poniedziałek. Są jednak wyjątki – dlatego polecam sprawdzić godziny otwarcia dla poszczególnych sklepów. Mimo wyznaczonych ogólnych zasad każdy sklep robi to inaczej.
- Bary i restauracje funkcjonują normalnie.
- W kurortach turystycznych wygląda to inaczej. Wielkanoc to jeszcze okres przed sezonem i niektóre punkty mogą się otworzyć dopiero od maja. Jednak te sklepiki, które otwierają się już w kwietniu działają dla turystów – i mimo świąt będą funkcjonować normalnie. Generalnie w kurortach turystycznych panuje zasada, że nie ma podziału na dni pracujące, święta i weekendy. Jeśli w danej miejscowości są turyści to wszystko działa 7dni w tygodniu.
Poniedziałek Wielkanocny
- Ten dzień na Majorce nazyway jest lunes de Pancaritats. Mieszkańcy poszczególnych miejscowości wybierają się na piechotę do najbliższej kapliczki lub kościółka położonego zazwyczaj na pobliskim wzniesieniu. Idea jest taka, że po „smutnych” procesjach nadszedł czas na świętowanie. Na wzgórzu odbywa się msza a następnie przygotowywany jest wspólny posiłek. Niektórzy wychodzą na miejsce wcześnie rano, aby przygotować stoły i wnieść ogromne patelnie do paelli. W niektórych miejscach pojawiają się regionalne tańce „ball de bot” i muzyka. Jak to dokładnie wygląda możecie zobaczyć na filmiku. Panuje przede wszystkim luźna atmosfera, bez formalnych strojów, spędzanie czasu na zewnątrz w gronie rodziny lub przyjaciół.
Zaplanuj wakacje na Majorce!
Z tego wpisu dowiesz się kiedy warto polecieć na Majorkę i co musisz wziąć pod uwagę wybierając wakacyjny termin…
Najważniejsze informacje w skrócie. Klimat, statystyki, opady deszczu, przydatne aplikacje… Wszystko co musisz wiedzieć o pogodzie na Majorce!
Zobacz gdzie najlepiej wynająć samochód i odbierz zniżkę do polecanej przeze mnie wypożyczalni!